Soạn Trả bài làm văn số 6 giúp học sinh củng cố kiến thức về nghị luận văn học rút kinh nghiệm cách viết một bài nghị luận văn học.
1. Củng cốkiến thức về nghị luận văn học rút kinh nghiệm cách viết một bài nghị luận vănhọc.
2. Nhận ranhững ưu – nhược điểm về kiến thức về kiến thức và khả năng viết bài nghị luậnvề thơ trữ tình.
3. Rút kinhnghiệm để phát huy những ưu điểm và hạn chế nhược điểm để chuẩn bị cho bài làmvăn số 6.
1. HS chuẩnbị dàn ý bài viết (ở nhà).
2. GV chấmchữa bài, chuẩn bị nhận xét chung và nhận xét cụ thể.
Phần I. Đọc hiểu (3,0 điểm)(Soạn Trả bài làm văn số 6)
Câu 1. Phương thức biểu đạt chínhcủa văn bản: tự sự ( 0.5đ)
Câu 2. Văn bản viết về chuyệnchiếc bình nứt nhằm mục đích nói chuyện con người, cụ thể hơn là cách ứng xửcủa con người.( 0.5đ)
Câu 3. Vết nứt trên chiếc bình ẩndụ cho điều: Hạn chế, khiếm khuyết trong mỗi con người( 1.0đ)
Câu 4. Nỗi xấu hổ, day dứt củachiếc bình nứt gợi liên tưởng đến tâm trạng của con người khi đối diện vớinhững khiếm khuyết của bản thân ( 1.0đ)
Phần II. Làm văn (7,0 điểm)
I.Mở bài:
Kim Lân là một trong những nhà văn xuất sắc của nềnvăn xuôi hiện đại Việt Nam trước và sau Cách mạng tháng Tám. Một trong nhữngtác phẩm tiêu biểu của Kim là truyện ngắn Vợ nhặt.
Nhận xét về tác phẩm có ý kiến cho rằng Ở truyện ngắnnày, nhà văn chú tâm miêu tả kĩ lưỡng hiện thực tàn khốc của nạn đói năm 1945.Ýkiến khác lại nhấn mạnh: nhà văn chủ yếu hướng ngòi bút vào việc phát hiện vẻđẹp tiềm ẩn, tâm hồn giàu lòng yêu thương của người nông dân sau cái bề ngoàiđói khát, xác xơ của họ.
– Điều đó được thể hiện qua đoạn trích
II.Thân bài:
1.Giới thiệu chung về tác phẩm.
– Vợ nhặt là truyện ngắn tiêu biểu của Kim Lân viết vềđề tài người nông dân trước Cách mạng. Truyện được in trong tập Con chó xấu xí(1962)
– Bằng cách dựng lên tình huống truyện “nhặt vợ” độcđáo, qua tình huống đó nhà văn Kim Lân đã kín đáo lên tiếng phê phán xã hộiViệt Nam trước Cách mạng Tháng Tám, đói rách, nghèo khổ. Nhân phẩm con người bịrẻ rúng, vì đói, vì chạy trốn khỏi cái chết mà người ta có thể liều về làm vợmột người không quen biết chỉ bằng vài bát bánh đúc… Đó là những đau đớn,nhục nhằn của người nông dân Việt Nam trước Cách mạng. Nhưng trên nền hiện thựcđen tối ấy vẫn sáng lên niềm yêu thương, niềm tin vào cuộc đời mới tốt đẹp hơn.Đó là cái nhìn phát hiện đầy nhân đạo của nhà văn Kim Lân.
2. Giải thích ý kiến:
a. Ý kiến “Ở truyện ngắn này, nhà văn chú tâm miêu tảkĩ lưỡng hiện thực tàn khốc của nạn đói năm 1945 ”: hiện thực tàn khốc là bứctranh phản ánh chân thật đời sống xã hội. Trong truyện, đó là nạn đói khủngkhiếp Ất Dậu 1945 được thể hiện qua lăng kính của nhà văn. Ýkiến chú ý đến giátrị hiện thực của tác phẩm;
b. Ý kiến “nhàvăn chủ yếu hướng ngòi bút vào việc phát hiện vẻ đẹp tiềm ẩn, tâm hồn giàu lòngyêu thương của người nông dân sau cái bề ngoài đói khát, xác xơ của họ. ”: Vẻđẹp tiềm ẩn là vẻ đẹp trong bề sâu, bề xa của tâm hồn con người. Ý kiến chú ýđến giá trị nhân đạo của tác phẩm;
Cả 2 ý kiến đã khái quát giá trị tư tưởng truyện ngắnVợ nhặt của Kim lân.
3. Phân tích đoạn trích để làm sáng tỏ hai ýkiến:
a. Ý kiến “…hiện thực tàn khốc của nạn đói năm 1945 ”
– Bữa cơm ngày đói thật thảm hại trong ngày đón condâu phản ánh chân thực số phận bi đát của người nông dân trong nạn đói Ất dậunăm 1945; ( phân tích các chi tiết về mâm cơm, nồi chè khoán…)
– Tâm trạng của các nhân vật bà cụ Tứ, Tràng và ngườivợ nhặt trong bữa cơm ngày đói ( phân tích các chi tiết để làm rõ tâm trạng vuibuồn lẫn lộn của bà mẹ già, tâm trạng tủi hờn của vợ chồng Tràng khi ăn miếngcám nghẹn bứ, chát xít);
– Khép tác phẩm là âm thanh tiếng trống thúc thuế báohiệu nạn đói tiếp tục đe doạ; hình ảnh âm thanh tiếng quạ báo hiệu cái chết;hình ảnh đám người đói biểu tượng cho cái đói khủng khiếp…
b. “nhà văn chủ yếu hướng ngòi bút vào việc phát hiệnvẻ đẹp tiềm ẩn, tâm hồn giàu lòng yêu thương của người nông dân sau cái bềngoài đói khát, xác xơ của họ”.
– Vẻ đẹp tâm hồn của bà cụ Tứ:
+ Giàu lòng yêu thương con;
+ Niềm tin lạc quan vào tương lai tươi sáng:
++Bà lão “vừa ăn vừa kể chuyện làm ăn ”, “nói toànchuyện vui, toàn chuyện sung sướng ngày sau”, “cái mặt bủng beo u ám của bàrạng rỡ hẳn lên ”. Dù chẳng trọn vẹn nhưng cũng phần nào gieo vào lòng đôi vợchồng trẻ niềm tin vào ngày mai. Một ngày mai tươi sáng hơn đang chờ họ. Bà cụTứ nghĩ thế và chắc chắn sẽ là như thế! Chính tình thương của mẹ đã mang đểnhạnh phúc cho Tràng, đem lại lối thoát cho vợ Tràng và tất yếu tình thương ấysẽ mãi mãi nâng đỡ họ.
++ Lời khuyên của bà với con: -Tràng ạ.Khi nào có tiền ta mua lấy đôi gà. Tao tính rằng cái chỗ đầu bếp kia làm cáichuồng gà thì tiện quá. Này ngoảnh đi ngoảnh lại chả mấy mà có ngay đàn gà chomà xem…là lời khuyên rất thực tế, là suy nghĩ của một bà lão nông dân sắp gầnđất xa trời, không lo nghĩ cho mình mà chỉ lo cho con. Nuôi gà cũng chính lànuôi niềm hy vọng cho ngày mai.
++ Cảnh Bà lão lậtđật chạy xuống bếp, lễ mễ bưng ra một cái nồi khói bốc lên nghi ngút cứ ngỡ bànhư bà Tiên trong truyện cổ tích. Nồi chè khoán của bà cũng chính là chiếc đũathần của bà Tiên ấy, đưa lên để làm nên phép nhiệm màu: thắp ngọn lửa niềm tinvào tương lai.
+ Niềm tin vào sự đổi đời của người nông dân trướchiện thực đói nghèo, tăm tối vẫn còn vây bủa: Hình ảnh lá cờ đỏ bay phấp phớitrong óc Tràng có ý nghĩa biểu tượng, khép truyện nhưng mở ra cả trời ý nghĩa.Lá cờ đỏ lá cờ của Việt Minh. Cách mạng sẽ về. Chính cách mạng sẽ làm nên sựsống bất diệt.
+ Phân tích nghệ thuật: Tình huống truyện độc đáo,cách kể chuyện hấp dẫn, miêu tả tâm lí tinh tế, dựng đối thoại sinh động, ngônngữ đậm chất nông dân, có sự gia công sáng tạo của nhà văn.
-Nhận xétý nghĩa đoạn trích:
+ Giá trị hiện thực: gián tiếp tố cáo tội ác của bọn thực dân phát xít, phản ánh sự hướng về cách mạng của người nông dân;
+ Giá trị nhân đạo: Cảm thông với nỗi thống khổ của người nông dân; ca ngợi vẻ đẹp tâm hồn của họ. Ca ngợi tình mẫu tử, tình cảm gia đình. Gửi gắm niềm tin vào tương lai…
4. Đánh giá hai ý kiến.
– Hai ý kiến đều đúng, không mâu thuẫn bài trừ nhau màbổ sung cho nhau góp phần làm sáng tỏ nội dung của tác phẩm.
– Qua hai ý kiến, người đọc hiểu hơn giá trị củatruyện Vợ nhặt, hiểu tấm lòng của nhà văn Kim Lân dành cho người nông dân ViệtNam mà suốt cuộc đời cầm bút ông đã từng yêu thương họ. Qua đó, ngòi bút tinhtế cũng như sự thấu hiểu tâm lí, đời sống người nông dân của nhà văn Kim Lânhiện lên rất sâu sắc và sáng tạo.
III.Kết bài:
Khái quát lại vấn đề và đánh giá về thành công của tácgiả, tác phẩm, đoạn trích
Bày tỏ suy nghĩriêng về giá trị của truyện, của đoạn trích.
Theo giaolieu.com